طراحی نمای ساختمان، مرحله مهمی در ساخت و ساز است که تاثیر آن در زیبایی، کارایی و بهرهوری ساختمان چشمگیر است. نمای سازه، اولین چیزی است که در برخورد با آن به چشم میآید. این ظاهر بیرونی که برای بیننده بیشتر از منظر زیباییشناسی اهمیت دارد، نقشی اساسی در محافظت از ساختمان در برابر عوامل محیطی بازی میکند و ارزش ملک را تحت تاثیر قرار میدهد.
بسیاری از ساختمانها، با گذشت زمان و تحت تأثیر عوامل محیطی مانند آلودگی هوا، بیکیفیتی مصالح، رطوبت، نور خورشید یا حتی زلزله، ظاهر اولیه خود را از دست میدهند و آسیب میبینند. در این شرایط، بازسازی نما اقدامی ضروری است که برای احیای نمای ساختمان انجام میدهند.
چه زمانی باید نمای ساختمان را بازسازی کرد؟
اگر فکر میکنید بازسازی نمای ساختمان، صرفاً اقدامی تزئینی و مربوط به زیبایی ظاهری نماست، باید طرز فکرتان را تغییر دهید. این فرآیند علاوه بر دلایل زیباییشناسانه، آثار فنی، ساختاری و حتی اقتصادی مهمی هم دارد. در ادامه، مواردی که نیاز به بازسازی نما را توجیه میکنند، آمده است.
فرسودگی نمای ساختمان
تصور کنید مصالحی که در اجرای نمای ساختمان استفاده شده، فرسوده شده و در برابر نفوذ آب مقاومت خود را از دست داده است، بنابراین رطوبت به دیوارههای داخلی و حتی هسته اصلی نما نفوذ میکند و در درازمدت نما را از بین میبرد. همچنین، اگر نما ترکخورده باشد یا آسیب فیزیکی دیده باشد ممکن است با ریزش ناگهانی قطعاتی از آن، برای عابران خطراتی ایجاد کند.
تغییر کاربری
یکی دیگر از مواردی که اقدام به بازسازی نمای ساختمان را توجیه میکند، زمانی است که ساختمان قرار است تغییر کاربری پیدا کند؛ مثلاً در تغییر کاربری از ساختمان مسکونی به اداری یا تجاری، لازم است طراحی نمای ساختمان متناسب با کاربرد جدید انجام بگیرد. از سوی دیگر، ساختمانهایی که در مناطق پرتردد شهر قرار دارند، برای اینکه ارزششان حفظ در بازار املاک حفظ شود، نیاز به نوسازی نمای بیرونی و بازطراحی نما دارند.
زمان مناسب برای عملیات بازسازی و طراحی نمای ساختمان با سبک و سیاق جدید و متریال متفاوت، معمولاً در تابستان یا اواخر بهار است که رطوبت هوا و احتمال بارندگی کمتر باشد. این موضوع، در اجرای سریع عملیات ساختمانی با سرعت و کیفیت بیشتر حائز اهمیت است.
مراحل اصولی بازسازی نمای ساختمان
قبل از اینکه اقدام به بازسازی نمای ساختمان داشته باشید، بهتر است با مراحل اجرای این عملیات آشنا باشید. فرقی نمیکند برای بازسازی نمای مدرن ساختمان اقدام میکنید یا تصمیم دارید نمای کلاسیک ساختمان را تغییر دهید، مراحل و اصول اولیه برای بازسازی نما در کلیه موارد یکسان و مشابه یکدیگر است.
بازدید فنی و ارزیابی شرایط موجود
اولین گام در بازسازی نما، بازدید حضوری و بررسی وضعیت فعلی نمای ساختمان است. در این مرحله، مهندس معمار و طراح، شرایط عمومی مصالح بهکاررفته، سلامت زیرساخت، ترکها و عمق آنها و وضعیت اتصالات میان قطعات نما را ارزیابی میکند. نوع سازه (بتنی، فلزی یا غیره) و روش اجرای نمای قبلی نیز در این مرحله بررسی میشود.
طراحی نمای جدید
با اشراف کاملی که از نمای فعلی به دست آمد، مرحله باز طراحی نمای ساختمان آغاز میشود. در این مرحله، سبک معماری منطقه و ساختمانهای اطراف، الزامات و قوانین فنی شهرداری، تناسب طراحی با نوع کاربری ساختمان و سلیقه کارفرما باید لحاظ شود.
امروزه، استفاده از نرمافزارهای تخصصی مانند 3D Max، Rhino و AutoCAD برای مدلسازی نمای جدید کار را راحت کرده و باعث شده تا پیش از شروع عملیات اجرای نمای ساختمان، نتیجه نهایی به صورت سهبعدی قابل مشاهده باشد.
دریافت مجوزهای لازم
برای اینکه بتوانید نمای ساختمان مورد نظرتان را بازسازی کنید، باید از شهرداری و نهادهای ناظر مجوز بگیرید. در بعضی از پروژهها، مانند طراحی نمای کلاسیک ساختمان، نیاز به تاییدیه برای ایمنی و تطابق با قوانین شهرسازی ضروری است. برای این کار، باید فایل سهبعدی و نقشههای فنی را به شهرداری ارائه دهید و مجوز شروع بازسازی را بگیرید.
انتخاب مصالح مناسب
متریال و مصالح مورد استفاده در بازسازی نما، نقش حیاتی در تمام جنبههای بصری و فنی بازی میکنند. این مصالح باید بر اساس هدف بازسازی، شرایط اقلیمی منطقه، بودجه پروژه و سبک معماری انتخاب شده انجام شود. هر مصالح مزایا و معایب خاص خود را دارد و انتخاب بین مصالح سنتی و مصالح نوین و سبک در بازسازی نما یک تصمیم تخصصی است.
بیشتر بخوانید: نمای برج، بهترین متریال طراحی و قیمت انواع نما
تخریب نمای قدیمی (در صورت لزوم)
در صورتی که نمای قبلی دچار ترک عمیق، شکستگی یا جداشدگی باشد، یا از نظر سبک طراحی نما و فرم کلی با طراحی جدید تطابق نداشته باشد، باید آن را تخریب کرد.
با این حال، در مواردی که نمای قدیمی دچار تخریب و فرسایش شدید نشده باشد و قابلیت همپوشانی با قطعات نمای جدید را داشته باشد، میتوان بدون دست زدن به آن، عملیات بازسازی را شروع کرد.
زیرسازی و آمادهسازی سطح
برای اینکه پوشش جدید را روی سطح نما نصب کنید، زیرسازی اصولی لازم است. این مرحله شامل صاف و هموار کردن سطح، اجرای اتصالات فلزی یا پروفیلهای نگهدارنده (در سیستمهای خشک)، و نصب پنلهای عایق حرارتی و رطوبتی است. اگر مرحله آمادهسازی بهدرستی انجام نشود، نمای جدید هم روی سطح فیکس نشده و اصطلاحا نمینشیند و در آینده نزدیک دچار نشست یا شکست میشود.
اجرای نما
اگر نمای مدرن را انتخاب کردهاید، برای نصب نما باید از مصالح مدرن مانند پنلهای GFRC یا سرامیک استفاده شود. نصب نما در این شرایط با روش مکانیکی انجام میشود که سرعت بالایی دارد و امکان تعویض آن در آینده آسانتر است. در مقابل، در نمای کلاسیک، نمای رومی یا سایر سبکهای سنتی مانند سنگ یا آجر، معمولاً از ملات سیمانی و روش تر استفاده میشود که نیاز به مهارت بالا و البته زمان بیشتری دارد. نظارت مهندسی مستمر، تراز نما و جایگذاری عایقها در این مرحله حائز اهمیت است.
کنترل نهایی و اتمام بازسازی
پس از اتمام عملیات اجرای نمای ساختمان و بازسازی، نما باید از نظر فنی و ظاهری بازرسی شود تا از کیفیت اتصالات، نصب درست پنلها، عدم نفوذ رطوبت و شکاف و درز در اتصالات، اطمینان حاصل شده و پروژه به کارفرما تحویل داده شود.
اصول طراحی و بازسازی نما در سبکهای مختلف
معمولا افرادی که اقدام به بازسازی نمای ساختمان خود میکنند، طراحی جدید را در سبک و سیاق متفاوتی انتخاب میکنند. سه سبک پرکاربرد شامل نمای کلاسیک، مدرن و تلفیقی هستند.
بازسازی نمای کلاسیک و رومی
این سبک بر المانهای معماری تاریخی و با اصالت مانند ستونهای بلند، تزئینات متقارن، قوسهای متعدد و تزئینات گچبری پیچیده و با جزئیات ظریف تأکید دارد. در بازسازی نما به سبک کلاسیک، انتخاب سنگ با رنگهای روشن و بافت یکنواخت اهمیت زیادی دارد.
بازسازی نمای مدرن
نمای مدرن بر سادگی و مینیمالیسم، خطوط صاف و اشکال هندسی زاویهدار، استفاده از رنگهای خنثی و در تنوع پایین و مصالح نوین مثل شیشه، آلومینیوم، مصالح سبک و پیشساخته و بتن اکسپوز تمرکز دارد. اجرای دقیق اتصالات فلزی در سبک نمای مدرن اهمیت بالایی دارد.
نمای ترکیبی (مدرن – کلاسیک)
در این سبک که اخیرا بیش از گذشته طرفدار پیدا کرده، از ترکیب مصالح مدرن با المانهای کلاسیک استفاده میشود و همین موضوع دست طراحان و صاحبان پروژه را برای اجرای نمای ساختمان منعطف و سلیقهای باز گذاشته است. برای مثال، ممکن است در نمای ترکیبی ستونهای نما با سنگ طراحی شده باشند، اما بدنه نما با سرامیک خشک یا GFRC اجرا شود. این سبک نیاز به طراحی دقیق برای حفظ تعادل بصری دارد.
سخن آخر
با توجه به اینکه بازسازی نمای ساختمان از جنبههای ظاهری، عملکردی و اقتصادی نقش مهمی در وضعیت آن دارد، باید این موضوع را جدی گرفت و به تعویق نینداخت. در این میان، انتخاب مصالح مناسب و اجرای دقیق مراحل، از تخریب نمای قدیمی تا نصب نمای جدید را برای موفقیت عملیات باید در نظر داشت. اگر به دنبال نمایی زیبا، مقاوم و مدرن برای ساختمان خود هستید، شرکت تخصصی فرسان با ارائه سیستمهای پیشرفته و مصالح فوق سبک، آماده است تا بهترین راهکارها را برای بازسازی نما به شما ارائه دهد.
بدون دیدگاه